Bu haber 254 kere okunmuş. 28/09/2021

Paylaş Tweetle Paylaş Yorum Yap

Çocukların kendilerine has düşünme becerileriyle geliştirilmiş çok özel ve fantastik bir hayal dünyaları vardır.

Birçok ebeveyn çocukların bu hayal dünyalarından habersizdir. Haberi olanlarda çocukların hayal dünyalarını küçümsemekte ve değersiz bulduğu için bu hayal dünyasını anlamaya çalışmamaktadır. Çocuklar 11 yaşına kadar soyut düşünceleri anlamlandırma kabiliyetinden yoksun kaldıkları için toplumsal ilişki içerisinde gerçekleşen birçok deyimler ve mecazla yapılan konuşmaları ve yaşadığı bazı olayları anlamlandırmakta güçlük yaşamaktadır. Bu sebepten çocuklar gelişim dönemlerine göre kendi hayal dünyalarında tüm bu yetişkin ifadelerini ve başlarına gelen olayları somut prototiplere dönüştürerek anlamlandırmaya çalışmaktadırlar. Burada çocukların hayal dünyalarına saygı duyulmasında ve daha çok bu hayal dünyalarını zenginleştirici içeriklerle karşılaştırılmalarında yarar vardır. Hayal dünyası çocukların gelişimi için çok önemlidir. Bir çocuk çocukluğunda ne kadar geniş bir hayal dünyasına sahip olursa aynı şekilde yetişkinliğinde de dış dünyada o kadar güçlü ve başarılı olacaktır. Karşılaştığı tüm sorunlara karşı başa çıkabilme becerileri gerçekleştirecektir. Sebebi ise çocukluğunda hayal dünyasında geliştirdiği prototipler olacaktır. Anne sütü ne ise hayal dünyası da bir çocuk için aynı öneme sahiptir. Birisi biyolojik bağışıklığı güçlendirirken, bir diğeri ise toplumsal bağışıklığı güçlendirmektedir. Hayal dünyası zengin olan bir çocuk ile bu dünyadan kopuk büyüyen iki çocuğu ele alalım. Bu durum heybesini azık ile doldurmuş bir kişi ile heybesine azık almadan uzun bir yola çıkmış iki kişiye benzetilebilir. Birisi yoruldukça ve sorunlarla karşılaştıkça heybesindeki azık sayesinde hedefine varabilirken, hiçbir hazırlığı bulunmayan diğer kişi yolun yarısında kalakalır. Bu arada çocukların hayal dünyaları ile gerçek yaşam olaylarını algılama kapasitesi zamanla gelişecektir. Benim söylemek istediğimiz şey gerçek dünyadan kopuk salt hayal dünyasında yaşamak değildir. Demek istediğim şey gerçek yaşamda kontrol edemediği ve anlamlandıramadığı hususları hayal dünyası ile kontrol edebilmesi ve anlamlandırabilmesidir. Elbette gerçek dünya ile hayal dünyası arasındaki dengeninde korunmasına dikkat etmekte fayda vardır. Çocukların komplike düşünme becerileri geliştikçe kendileri ikisi arasındaki ayrımı daha iyi yapabilecektir. Bu arada hayal dünyasına tamamen kendini kaptırmaya da dikkat edilmesi gerekir. Gerçek yaşamı çok zor olan çocukların hayal dünyalarına kendilerini mahkum ettikleri de görülebilir. Böyle bir durum tespitinde ise uzman desteği şarttır. Son olarak değinmek istediği husus çocukların hayal dünyalarını inkar etmek ve görmezden gelmek üzerinedir. Bu durum yer altında yaşayan hayvan uygarlığını görmediğimiz için inkar etmeye benzer. O dünyaya inildiğinde ise devasa bir uygarlıkla karşılaşıldığı gibi çocuklar ile hemhal olunduğunda da çocukların hayal dünyası daha rahat anlaşılacaktır.

Ebeveynler olarak yapmamız gereken şey çocukların hayal dünyasının onlar için ne kadar hayati olduğunun anlamamız ve bu dünyaya katkı sunabilmek adına bu dünyanın içerisine girebilmenin yollarını aramamızdan geçmektedir. Bu dünyayı nasıl tanıyabilirim diyen kişiler için ise çocuğun hayal dünyasını anlamak adına ‘‘Terebithia Köprüsü’’ adlı filmin iyi bir rehber olacağı bilinmelidir.

MEHMET ÇAĞ

PSİKOLOG